استاندارد NACE حاصل کار National Association of Corrosion Engineers یا انجمن ملی مهندسان خوردگی است. این انجمن یکی از انجمنهای آمریکایی است که به دلیل تخصصی بودن و سابقه فنی، در سرتاسر جهان اعتبار دارد. در این مقاله از استیل رخ قصد داریم تا با استاندارد NACE بیشتر آشنا شویم و نگاهی به ابعاد آن در صنعت نفت و گاز بیاندازیم.
معرفی استاندارد NACE
خوردگی یکی از عیوبی است که اهمیت بسیار زیادی در صنعت نفت و گاز دارد و سالانه هزینه زیادی برای پیشگیری از این نوع عیوب و یا تعمیر قطعات آسیب دیده از خوردگی صرف میشود. استاندارد NACE که حاصل کار انجمن ملی مهندسان خوردگی است، در سال 1975 با هدف تدوین استانداردهایی مرتبط با خوردگی پایه گذاری شد. سه دسته از استانداردهای NACE وجود دارد:
- روشهای استاندارد یا Standard Practices (SPs)
- الزامات مواد یا Material Requirements (MRs)
- روشهای تست یا Test Methods (TMs)
در سال 1978 اولین سند با کد NACE MR0175 منتشر شد که مربوط به خواص مواد و آلیاژهای لوله و اتصالات فولادی در محیط سولفیدی یا محیط چاههای نفت خام ترش بود و در سال 1984 مورد بازبینی قرار گرفت. امروزه نیز آخرین ویرایش این استاندارد که در سال 2002 منتشر شده است در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. در سال 2009 نیز دو انجمن ISO و NACE با یکدیگر استانداردی ارائه دادند که این استاندارد با عنوان صنایع نفت و گاز- مواد برای استفاده در محیطهای حاوی H2S منتشر شد. در این استاندارد الزامات متالورژیکی برای فولادهای کربنی، فولادهای کم آلیاژ و آلیاژهای CRA منتشر شده است. به طور کلی استاندارد NACE MR0175/ISO 15156 به سه بخش تقسیم میشود که این بخشها عبارتند از:
- اصول انتخاب مواد مقاوم در برابر ترک خوردگی
- فولادهای کم کربن و کم آلیاژ برای جلوگیری از رخداد ترک
- آلیاژهای مقاوم در برابر ترک خوردگی تنشی یا آلیاژ های موسوم به CRA
پس از آن نیز تشکیلات استاندارد NACE در توسعه استانداردهای پیشگیری و کنترل خوردگی اقدام به آموزش و صدور گواهینامه کرد و امروزه تعداد زیادی از متخصصین تحت نظارت این مؤسسه استاندارد دارای گواهینامه هستند.
کمیته و تیم فنی استاندارد NACE، هر 5 سال استانداردها و قوانین را بررسی میکند. همچنین کنفرانسهایی به صورت سالیانه توسط این انجمن برگزار میشود که محور اصلی آن مباحث مربوط به خوردگی و راههای کنترل و پیشگیری از آن است.
استاندارد NACE در صنعت نفت و گاز
اغلب کاربرد استاندارد NACE در صنعت نفت و گاز است. خوردگی یکی از معضلات مهم این صنعت است که میتواند هزینههای بسیار هنگفتی را در زیرساختهای این صنعت به بار آورد. خطرات ایمنی ناشی از خوردگی به گونهای است که در سراسر جهان نزدیک 76% از عیوب رخ داده بر اثر خوردگی، به آتش سوزی منجر شده است. این حوادث میتوانند صدمات جبران ناپذیری برای واحدهای صنعتی و کارکنان آن واحد داشته باشند. لذا جلوگیری و پیشبینی خوردگی میتواند امری ضروری میباشد.
استاندارد NACE با چه هدفی شکل گرفت؟
خوردگی تاثیر بسیار زیادی بر اقتصاد شرکتها و کارخانهها دارد. بر اساس یک مطالعه که توسط انجمن NACE انجام شد، هزینه جهانی خوردگی حدود 2.5 تریلیون دلار تخمین زده میشود که این عدد حدود 3% تولید ناخالص جهان است! این هزینهها شامل تعویض لولههای فرسوده و قطعات معیوب خورده شده، نصب و جایگزینی قطعات جدید، تست و بازرسی و … میشوند. استاندارد NACE با وضع قوانین، محدودیتها و استانداردهایی فنی سعی در کاهش این هزینهها دارد.
علاوه بر این استاندارد NACE الزامات زیست محیطی را هم در دستور کار خود قرار داده تا از آسیب به محیط زیست جلوگیری کند.